De gezondheid van de revisiebranche valt of staat voor een belangrijk deel met de beschikbaarheid van onderdelen. Grote revisiebedrijven zijn daardoor in het voordeel. Zal zich dat herhalen bij het reviseren van batterijpakketten?

Door John Mulder

Wat kun je met oude batterijen?

Batterijpakketten van elektrische of hybride auto's mag je alleen hergebruiken in hetzelfde type auto als waarvoor de batterij ontworpen is. In alle andere gevallen is het recyclen van batterijen (zowel start- als aandrijfaccu's) na demontage verplicht. Dat brengt een enorme afvalstroom met zich mee, want een aandrijfpakket van een hybride auto kan dertig tot tweehonderd kg wegen en van een elektrische auto zelfs zevenhonderd kilo. Volgens Ad de Ruiter van Rhenoy Autodemontage in Waardenburg zijn de materialen in batterijen echter veel geld waard en daarom interessant om te recyclen. "Net als een groeiend aantal bedrijven zijn wij ook bezig met het opzetten van mogelijkheden om batterijen te recyclen."

Voor Cuenen heeft de volledig elektrische leenauto een dubbele functie. “Het is een uithangbord voor onze werkplaats, want zo laten we zien dat we met de tijd meegaan en dat we verstand hebben van de nieuwste techniek. Daarnaast is het een manier om ons te onderscheiden. Het levert veel mond-tot-mondreclame op.

Er zijn op dit moment twee bedrijven die toestemming hebben om de via ARN afgedankte batterijpakketten om te bouwen voor energieopslag. Timeshift Storage in Arnhem richt zich op de toepassing van gebruikte batterijen voor specifieke maatwerkopdrachten van 5kWh tot 1,5 MWh voor stationaire energieopslag. Het andere bedrijf is EcarACCU, dat in 2015 werd opgericht door Autobedrijf Peter Ursem. Het bedrijf is als Hyundai-, Mitsubishi- en Nissan-dealer (Zwaag, Purmerend, Schagen, Alkmaar, Zaandam) naar eigen zeggen één van de grootste leveranciers van hybride en elektrische auto's in Europa. Het bedrijf mag accureparaties uitvoeren aan elektrische auto's. "We vroegen ons af waar de afgekeurde Lithium (Li‑ion)‑batterijen naar toe gingen. Dat was het begin van ons bedrijf", aldus Jasper Baltus van EcarACCU.

Export door heel Europa  

EcarACCU was het eerste bedrijf dat de productaansprakelijkheid van de batterij kon overdragen en heeft sindsdien toegang tot de afvalstroom van ARN. Jasper Baltus: "Wij transporteren het staal, plastic en andere metalen naar de juiste recycler en testen de resterende cellen." De opgeknapte cellen worden voor stationaire energieopslag gebruikt. EcarACCU exporteert door heel Europa en Afrika, bijvoorbeeld om zonne‑energie van scholen, kerken en ziekenhuizen op te slaan. "Wij verlengen het leven van de batterijen met vijf tot tien jaar", aldus Jasper Baltus.  

Alles draait om beschikbaarheid  

Revisiebedrijven hebben 'grondmateriaal' nodig, zodat er een basis is om te reviseren. Motoren, dynamo's, turbo's, startmotoren en dus ook uit batterijpakketten zijn grondmateriaal. Hoe groter de beschikbaarheid van onderdelen, hoe beter het is voor de revisiemarkt. Daar doemt gelijk een probleem op, want de beschikbaarheid is lang niet altijd ideaal.

Zo kun je geen Renaultbatterijen reviseren of recyclen, omdat je van Renault de batterijen alleen kunt leasen. En Volvo heeft zich niet bij de onderdelenstroom van ARN aangesloten, dus die accu's krijgt EcarACCU ook niet. Dat beperkt de mogelijkheden. Bovendien worden veel gebruikte hybride en elektrische auto's geëxporteerd, waardoor de beschikbaarheid voor de Nederlandse markt afneemt. Hetzelfde geldt voor grondmateriaal van auto's met een verbrandingsmotor, maar daar zijn wel een paar manieren om aan grondmateriaal te komen.

Hoe kom je aan grondmateriaal?  

Revisiebedrijven kunnen dynamo's, startmotoren of turbo's bijkopen. Er zijn gespecialiseerde bedrijven die deze onderdelen kopen en verkopen. Dat verruimt de markt. Een tweede manier om aan grondmateriaal te komen, is 'oud voor nieuw'. Bij de levering van een gereviseerde motor, gaat het oude motorblok naar het revisiebedrijf. Maar dat is volgens Ad de Ruiter niet genoeg, want niet alle motoren zijn te gebruiken. Ad: "Van de pakweg honderd motoren die we binnen krijgen, kunnen we er misschien zeventig of tachtig reviseren."

Nagelnieuwe auto's demonteren  

Rhenoy heeft nog een derde manier om aan grondmateriaal te komen. In opdracht van veel Europese autofabrikanten demonteert Rhenoy vele tientallen nagelnieuwe auto's per merk. Die auto's zijn geproduceerd om de nieuwe productielijn van een fabriek te testen, maar zo'n testserie mag niet worden verkocht. Onder strenge voorwaarden en toezicht van de autofabrikanten, demonteert Rhenoy de auto's en levert de gedemonteerde onderdelen aan dealers in heel Europa. Voor kleine revisiebedrijven is dit niet haalbaar.

Ad: "De kleine revisiebedrijven krijgen het daarom steeds lastiger: ze hebben de materialen niet.n de praktijk levert dat geen problemen op. Tot nu toe heeft geen enkele klant met een lege accu gestaan. Behalve hijzelf, voegt hij daar lachend aan toe. “Dat was een leermoment, maar dat hoort er bij als je iets nieuws uitprobeert.” De beperkte actieradius van ev’s wordt in de toekomst vanzelf beter, verwacht Cuenen. Een groter nadeel vindt hij de maandelijks terugkerende kosten van de accuhuur. “Persoonlijk zou ik het accupakket liever kopen. Aan de andere kant zijn de gebruikskosten van de Zoe gunstig. We houden het niet exact bij, maar de kilometerkosten zijn vergelijkbaar met een gewone leenauto.”

Wat zijn de kansen op de markt?  

Hoe zich dit op de markt voor batterijen gaat ontwikkelen is nog volstrekt onduidelijk. Jasper Baltus denkt dat we aan het begin van een gigantische revisiemarkt staan. "Het volume van de batterijpakketten neemt toe en de aantallen ook." Toch zou de markt ook tegen kunnen vallen. De batterijen worden steeds beter en zullen in de toekomst makkelijker te repareren zijn. Jasper: "Als autofabrikanten en dealers de batterijen op grote schaal steeds minder vaak afkeuren, dan krijgen wij straks alleen maar batterijen binnen waar we misschien niets mee kunnen."

Zijn batterijen te duur?  

Een ander probleem zou de kostprijs van een batterijpakket kunnen zijn. Ad de Ruiter: "Een nieuw batterijpakket voor een auto kan zomaar vijftienduizend euro kosten. De vraag is of een particuliere automobilist straks bereid is om voor zijn tien jaar oude auto zo'n duur batterijpakket te kopen?" Tweedehands accupakketten zouden voor zo'n automobilist een uitkomst zijn, maar het kan ook zijn dat mensen zich afkeren van gebruikte elektrische auto's en dat die auto's massaal geëxporteerd worden, zoals nu al voor een deel het geval is. Volgens Ad de Ruiter zullen we moeten afwachten hoe zich dit gaat ontwikkelen, maar duidelijk is wel dat in dit spel vooral Nederlandse revisiebedrijven het heel goed doen. "We zitten nog maar aan het begin van dit proces, maar snel reageren op veranderende marktomstandigheden is wel typisch Nederlands."