Elektrische auto’s zijn nagenoeg onderhoudsvrij. Even remmen schoonmaken, banden vervangen en uitlijnen en dan heb je het belangrijkste wel gehad. In de werkplaats van Renses Go Green in Alkmaar zijn de auto’s met een verbrandingsmotor nog dominant, maar hoe lang nog? Het bedrijf heeft het roer omgegooid: elke dag concentreert de werkplaats zich meer en meer op hybride/elektrische auto’s.
Servicemanager Dylan Bruin: “Bij het onderhoud van elektrische auto’s mis je een plas olie, bougies, lucht- en oliefilters, koelvloeistof, distributieriemen, maar voor de APK maakt het niet zo veel uit. We doen zo’n duizend APK’s per jaar en die zijn voor hybride/elektrische auto’s niet zo heel veel verschillend van benzine/dieselauto’s. Onderstel, banden, spiegels, verlichting… Het is eigenlijk allemaal hetzelfde.”
Het grote verschil is natuurlijk dat er achter de APK van een elektrische auto veel minder werk zit dan bij een auto met een verbrandingsmotor. Bij Tesla willen de aandrijfassen nog wel eens defect gaan, en ook stuur- en fuseekogels kunnen bij elektrische auto’s afkeurpuntjes zijn. Dylan: “Maar net als bij de eerste APK van benzine- of dieselauto’s zijn bij de eerste keuring van een elektrische auto ook niet direct nieuwe stuur- of fuseekogels nodig.”
We staan volgens Dylan nog maar aan het begin van de ervaringen rondom APK en hybride/elektrische auto’s, maar duidelijk is wel dat de factuurbedragen voor het onderhoud dalen. De gemiddelde onderhoudsbeurt van een auto met verbrandingsmotor ligt boven de € 500,-, maar die van een gemiddelde elektrische auto is zelden duurder dan € 300,- en meestal nog maar de helft van een vergelijkbare benzine/dieselauto.
Dylan: “Daar reageren de meeste klanten heel positief op, maar het hangt ook af van de auto die ze hiervoor reden. Als dat ook al een elektrische auto was, dan vinden ze het al snel normaal.”
Laten we eens een blik werpen in de werkplaats van Renses Go Green. Fuchs heeft het ingericht met acht Nussbaumbruggen: twee vierkolomsplatenbruggen voor de APK (waarvan één verzwaarde uitlijnbrug), één schaarbrug in de snelstraat en vijf twee kolommers, waarvan twee in een verhoogde uitvoering voor bestelbussen. Lekker ruim ook, acht bruggen voor vijf technici. Dylan: “En toch staat het af en toe vol.” Dylan kan er overigens goed mee uit de voeten. Van de vijf technici zijn er twee keurmeesters, twee keurmeester-in-opleiding en een werkplaatschef, die meewerkend voorman is.
Alle technici hebben een NEN 9140-certificaat (veilig werken aan e-voertuigen), een erfenis van het Mitsubishi-dealerschap en het ANWB-partnerschap voor Wegenwachters. Wat deze werkplaats anders maakt dan andere werkplaatsen is dat de voeding door de afdeling verkoop bijna uitsluitend uit hybride/elektrische auto’s bestaat.
Dat vindt zijn oorzaak in het (voormalige) dealerschap van Mitsubishi. De verkopers van Renses Go Green verkochten zoveel hybride Outlanders PHEV, dat ze al snel specialist werden in investeringsaftrek, bijtellingsvoordelen en milieusubsidies. Nog steeds kopen daarom al die mkb’ers en zzp’ers uit de hele Randstad hun Kona’s, Leafs, e Niro’s en Model 3’s in Alkmaar.
Wat die autoverkoop sterk helpt, is dat Renses Go Green die hybride/elektrische auto’s meestal sneller levert dan het officiële dealerkanaal. Kwestie van groot inkopen, soms tientallen elektrische auto’s per keer. Trailers vol, nieuw, demo of jonggebruikt. Ze komen uit heel Europa en zelfs Amerika. Dylan: “Vooral in de laatste weken van 2019 was het een topdrukte. We werkten in de werkplaats ‘s nachts door om al die auto’s vóór 2020 af te leveren.”
André Renses, de derde generatie van het ruim tachtig jaar oude familiebedrijf, zag de bui jaren geleden al hangen: hoe kan een autobedrijf met de opmars van elektrische auto’s nog een boterham verdienen? André Renses: “Onze business verandert iedere dag en niet in het voordeel van het traditionele autobedrijf.” André vroeg zich af wat de autobranche nou echt goed kan, waar de kansen en bedreigingen liggen. Zijn ideeën resulteerden in de bouw van een nieuw pand aan de A9, dicht bij het AZ-voetbalstadion. Ideaal voor de forensen uit Alkmaar, Amsterdam en Haarlem. Dat pand staat er nu anderhalf jaar en is gebouwd voor meerdere huurders. André: “De huurders werken voor de rente; ik voor de aflossing.”
Net als het onroerend goed bekijkt André de afdeling verkoop als een aparte businessunit. Veel showrooms zullen op den duur verdwijnen, maar misschien zijn ze nuttig te gebruiken om warmtepompen, zonnepanelen, laadpalen en infraroodverwarming te verkopen. De verkopers hebben immers toch al verstand van subsidies, investeringen, duurzaamheid en energietransitie.
Bovendien kun je de verkoop van hybride/elektrische auto’s uitbreiden met andere groene mobiliteit, zoals elektrische motorfietsen van het Amerikaanse merk Zero en speed pedelec-fietsen. Nu al is driekwart van de auto’s die Renses Go Green verkoopt hybride/elektrisch. Die verhouding zien ze in de werkplaats nog niet terug.
André: “Daarom moet de werkplaats als zelfstandige businessunit fungeren. De voeding vanuit de verkoop is voornamelijk hybride/elektrisch en veel van de auto’s verkopen we buiten de regio Alkmaar, want het werkgebied van de showroom is de hele Randstad. De werkplaats moet dus echt voor zichzelf zorgen.” Een specialisatie op hybride/elektrische auto’s, gecombineerd met een lidmaatschap van Vakgarage, een dealerschap van Subaru en een erkend reparateurschap van Chevrolet zijn de onderscheidende elementen om die klanten naar de werkplaats te halen.
Het gevaar van elektrische auto’s voor de werkplaats is tweezijdig: de intervallen zijn langer, waardoor het dus langer duurt voordat de auto in de werkplaats komt. Maar eenmaal binnen heeft die auto ook nog eens veel minder onderhoud nodig.
Lange onderhoudsintervallen, zoals 80.000 km bij Tesla, hebben dus grote consequenties. Bovendien zijn die lange onderhoudsintervallen niet altijd meer logisch te combineren met bijvoorbeeld het vervangen van de banden of de APK-vervaldatum.
Dylan: “Soms moeten de banden al vóór de 20.000 km vervangen worden. Het is natuurlijk ook ontzettend leuk om bij de verkeerslichten als eerste weg te rijden.” Door regeneratie worden de remmen van elektrische auto’s veel minder gebruikt. De blokken worden dus minder vaak vervangen, maar door het geringe gebruik en door roest zitten de klauwen wel eerder vast en blijven de remblokken kleven. De remvloeistof wordt gecontroleerd en de remmen worden altijd losgehaald: remtangen eraf, blokken eruit, alles schoonmaken, geleidepennen weer insmeren en weer monteren.
Dylan: “Wij adviseren om minimaal eens per jaar langs te komen. Over het algemeen vergt het veel meer tijd om de klant op het juiste moment te informeren.” Daar heeft Dylan een nauwkeurige onderhoudsprognose voor nodig en die heeft hij nu dankzij de snelstraat.
Het doel van de snelstraat is om de werkplaats productiever te maken: kortere lijnen, minder improductieve uren, grotere efficiëntie. André: “We hebben de overstap naar het dms-pakket van Car-Systems in verband met corona naar voren getrokken. Alles wat op de plank lag qua procesveranderingsprojecten pakken we nu aan. We hebben er een paar maanden voor.” Car-Systems heeft een samenwerking met Vakgarage. Dat komt goed uit, want Vakgarage heeft ook een samenwerking met iGarage. Het werkplaatsproces draait dus om die snelstraat, maar wat is dat?
De snelstraat is gebaseerd op de ideeën die we de laatste jaren wel vaker zien (zoals Claire en iGarage), waarbij de receptionist en technicus eerst de auto inspecteren om een onderhoudsprognose mogelijk te maken.
De controle van de auto is dus feitelijk de werkorder geworden. Het resultaat van die inspectie wordt gecombineerd met voertuigspecifieke gegevens (eerdere reparaties, APK-vervaldatum) en met merk/type-informatie (onderhoudsschema; bij welke kilometerstand moet de distributieriem/remschijven vervangen worden?)
Met al die gegevens kun je een onderhoudsprognose maken, zodat er wat André noemt een ‘bijverkoopmoment’ ontstaat. Pas daarna gaan de technici aan het werk met datgene waar de auto eigenlijk voor kwam, bijvoorbeeld een onderhoudsbeurt of een reparatie.
De snelstraat loopt dwars door de werkplaats. Het is de enige doorgang in de werkplaats waar je aan de ene kant het pand binnen kunt rijden en de andere kant er weer uit. De auto is nauwelijks binnen en passeert dan de 3D-profieldieptemeter, die op drie punten naast elkaar de bandenprofieldiepte meet.
Een scherm geeft niet alleen het restprofiel aan, maar ook of bijvoorbeeld de binnenkant van de band minder profiel heeft dan de buitenkant. Vervolgens passeert de auto de remmentestbank. Ook hier geeft een scherm de resultaten en een eventueel remverschil aan. Vervolgens worden de banden op spanning gebracht, de koplampen afgesteld, de koeling van de airco gecontroleerd en wordt de auto op de schaarbrug gereden voor een verdere controle. Als die controle is gedaan, rijdt de technicus de auto het pand uit. We zijn er nog niet helemaal, want je wilt ook weten of een eventueel bandenprofielverschil aan bijvoorbeeld de uitlijning ligt.
De auto gaat dus opnieuw het pand in om op de verzwaarde vierkolomsrijplatenbrug een quickscan door het Hunter HawkEye-uitlijnapparaat te ondergaan. Dylan: “Dat is een kwestie van modules op de wielen plaatsen, de auto heen en weer rollen en de Hunter geeft gelijk aan of de auto uitgelijnd moet worden of niet. Met het controleren en uitlijnen van auto’s valt nog veel te winnen voor de werkplaats.”
Het uitlijnapparaat is mede aangeschaft met het idee dat elektrische auto’s veel minder lang met hun banden doen. Dylan: “In de werkplaats van de toekomst zal ondersteltechniek een belangrijk onderdeel zijn. In het verleden besteedden we het uitlijnen uit aan een buurman, en dat deden we eigenlijk alleen bij scheef afgesleten banden of bij scheeftrekken. Nu zien we bij elke controle of een uitlijning nodig is en dat is vaker het geval dan je denkt.”
Met een balanceerapparaat van Bosch weet de werkplaats zich best te redden. In bijzondere gevallen doet Dylan een beroep op een collega met een Hunter RoadForce; ideaal om trillingen en onronde banden te corrigeren.
Dylan: “Wij verwachten dat we steeds meer banden gaan verkopen. In het aflevertraject van al die elektrische auto’s hebben we in drie maanden tijd al achthonderd banden gemonteerd. Dat komt mede omdat veel klanten andere banden/wielen bij hun nieuwe auto wilden, maar de verkoop en opslag van zomer/winterbanden gaat ook gewoon door.”
Terug naar de snelstraat: de controle is nu uitgevoerd en we weten hoe de auto ervoor staat en wat er gebeuren moet. De technici zetten de auto buiten neer en gaan met de werkorder naar Dylan of de werkplaatschef voor het ‘bijverkoopmoment’. Van het eventuele extra werk wordt een offerte gemaakt en er wordt toestemming gevraagd aan de klant. Ondertussen pakken de technici de volgende auto aan, bijvoorbeeld een auto waarvan de klant inmiddels toestemming voor de extra werkzaamheden heeft gegeven.
Dylan: “We proberen dezelfde technicus de auto te laten afmaken, maar dat lukt niet altijd.” Achter één van de negen roll-over deuren (waarvan iedere technicus een afstandsbediening heeft) zit een wasstraat. In het verlengde van die wasstraat is ook nog een poetsruimte aanwezig (gescheiden door een tiende roll-overdeur). Na elke onderhoudsbeurt wordt de auto gewassen en uitgezogen. De technici doen het zelf. Het is service en staat niet op de factuur.
Bij Renses Go Green komen nog steeds veel Outlanders PHEV binnen. Dylan: “De 2.0-liter benzinemotor van de Outlander is gelijk aan die van een eerdere generatie zonder hybridetechniek. De kleppen moeten echt om de 40.000 km gesteld worden en daar zijn we een uur of vier mee bezig. De motor is ook gevoelig voor onderhoud op tijd. We hebben al diverse gevallen van kettingrek meegemaakt, omdat de auto’s maar de helft van het benodigde onderhoud kregen.”
Aan het hybridegedeelte gaat weinig kapot, al heeft Dylan wel diverse accupakketten moeten vervangen. “Maar dat is bij een Outlander relatief eenvoudig. Bij normaal onderhoud hoef je een elektrische auto niet spanningsloos te maken. Het kan natuurlijk zijn dat je een onderdeel van het hoogvoltagesysteem moet demonteren om ergens anders bij te komen. De serviceplug zorgt voor een onderbreking in de HV-accu. Elke fabrikant heeft andere voorschriften om een auto spanningsloos maken. Het is vooral de voorbereiding die tijd vergt.”
In combinatie met een onderhoudsbeurt kost een APK € 28,44,-. Een losse APK kost € 53,85,-, beiden inclusief BTW. Dylan: “Normaliter is diesel iets duurder dan benzine, maar roetmeting komt niet meer zo heel vaak voor, dus waarom zou een diesel nog duurder moeten zijn? We zijn momenteel de prijzen opnieuw aan het bekijken.
Een APK voor elektrische auto’s kost evenveel als die van een auto met een verbrandingsmotor. Qua tijd maakt het namelijk niet zo heel veel uit.” Bij auto’s met een verbrandingsmotor voel je even aan de 12V-accu of die deugdelijk gemonteerd is en dat doe je ook bij elektrische auto’s. Het batterijpakket controleer je visueel, desnoods met behulp van spiegel of hefboom, maar de verschillen zijn bij een APK niet zo groot.
Dylan: “Het kleine beetje tijdverschil ligt vooral aan de leeftijd van de auto. De gemiddelde hybride/elektrische auto is nu eenmaal jonger dan de gemiddelde benzine/dieselauto en hoe nieuwer de auto, hoe sneller de APK.”
Qua tijd is er dus weinig verschil. Het probleem is dat er minder werk achter een APK vandaan komt. Dylan: “Wij zijn vooral nieuwsgierig wat we aan onderhoud, reparatie en goedkeur/afkeur tegenkomen als deze generatie elektrische auto’s wat ouder is. De eerste vier jaar is er een APK-vrijstelling en daarna keur je om de twee jaar.
Het is dus nog wat vroeg om dat in te vullen, maar de grote lijnen zijn duidelijk. De werkplaats zal over een paar jaar een stuk schoner zijn. In plaats van olie zullen we software verkopen, diagnoses stellen, storingen oplossen, rijhulpsystemen kalibreren en software updaten via Pass-thru. Vakgarage is er al mee bezig. Maar die markten vragen wel weer nieuwe investeringen; in geld en in kennis.”