Tesla-onderhoud lastig voor onafhankelijke autobedrijven? Dat valt best mee, vindt Jan Doornenbal van Auto Totaal Houten. Eenvoudig is anders, maar wie niet bang is voor een beetje uitzoekwerk, kan een interessante nieuwe doelgroep aanboren. “Tesla pioniert met elektrische mobiliteit, wij pionieren met Tesla-onderhoud.”
“Geef mij een auto met een elektronische storing en een scope en ik leef mijzelf helemaal uit”, zo omschrijft hij het zelf. Vanuit zijn fascinatie voor elektriciteit en mobiliteit besloot hij zich te verdiepen in het merk Tesla. Wat begon uit persoonlijke interesse groeide uit tot een zakelijk specialisme.
Om meteen met de deur in huis te vallen: jezelf specialiseren in Tesla is niet op een regenachtige namiddag geregeld. Toegang krijgen tot technische informatie, onderdelen en diagnose vereist creativiteit en volharding. Toch zou dat geen reden moeten zijn om het dan maar te laten liggen, vindt de eigenaar van het onafhankelijke autobedrijf.
“Werken aan Tesla’s is niet de eenvoudigste manier om de werkplaatsomzet te vergroten. Aan de andere kant kom je met de juiste instelling een heel eind. Over het algemeen zijn er geen enorme investeringen voor nodig. Als je de weg eenmaal kent, is het goed te doen. En het geeft je bedrijf een kennisvoorsprong voor de toekomst.”
Stel dat je als onafhankelijk autobedrijf Tesla-onderhoud wilt aanbieden, waar moet je dan beginnen? “Veilig werken en vakkennis zijn de basis”, vindt Jan. “Onze autotechnici zijn getraind en gecertificeerd. Ze kunnen allemaal veilig en vakkundig aan de slag met elektrische voertuigen.
”De volgende stap is technische informatie. “Zonder technische informatie kan je onmogelijk veilig aan een elektrische auto werken. Met het hoogspanningssysteem wil je echt geen risico lopen.” Toegang krijgen tot het online Tesla serviceportal was een van de grootste hindernissen die Jan moest nemen. “In Nederland kon of wilde niemand van Tesla mij vertellen hoe dat moest. Via een contactpersoon in de Verenigde Staten is het uiteindelijk gelukt om een eigen account aan te maken.”
Via het account heeft hij toegang tot het serviceportal van Tesla. De kwaliteit van de technische informatie en de reparatiehandleidingen is van hoog niveau, oordeelt Jan. “Als ik het vergelijk met andere automerken dan heeft Tesla het gewoon goed voor elkaar.” Ook de toegang tot het diagnosesysteem van Tesla (de Toolbox) is inmiddels operationeel. “Dat zou op dezelfde manier moeten gaan als pass-thru bij andere merken, maar het werkt nog niet optimaal. Met een Tesla-specifieke adapterkabel, een Bluetooth-dongel en een app kunnen we alsnog de belangrijkste voertuigdata uitlezen. Daarvoor moet je wel eerst een aantal onderdelen van de middenconsole uitbouwen. Daar is ruimte voor verbetering.”
In de werkplaats blijven de investeringen in equipment beperkt tot een hefbrug met voldoende hefcapaciteit, Tesla-specifieke magnetische ‘jack pads’ (stempels) die het accupakket beschermen tijdens heffen en opkrikken, en bandenserviceapparatuur die wielmaten tot en met 22 inch aan kan. O ja, en voor het smeren van het panoramadak is speciaal vet nodig van 193 euro per potje. “Dat is prijzig, maar Tesla schrijft het voor, en we werken volgens de fabrieksvoorschriften, dus vooruit maar.”
Zoals bij veel autotechnici zat de belangstelling voor techniek er bij Jan Doornenbal al vroeg in. In zijn jeugd haalde hij graag elektrische apparaten uit elkaar. “Ik heb in die tijd een les over elektriciteit geleerd waar ik nog steeds plezier van heb. Ik schroefde ooit een wekkerradio uit elkaar terwijl de stekker nog in het stopcontact zat. Sindsdien ben ik extreem voorzichtig met alles waar meer dan 12 Volt op staat. Ik meet minimaal twee keer of een hoogspanningssysteem echt spanningsvrij is voordat ik er in iets aan doe.”
Gemiddeld ligt het aantal Tesla-doorgangen bij Auto Totaal Houten rond de twee tot drie auto’s per week. In de begintijd kwamen vooral zakelijke klanten over de vloer. Tegenwoordig weten ook particulieren de weg naar het bedrijf te vinden. “Met ons Tesla-specialisme hebben we een nieuwe doelgroep aangeboord. We zitten in een regio met een relatief groot Tesla-wagenpark.Onze klanten zijn mensen die een nieuwe Tesla leasen, of die er zakelijk of privé zelf een hebben gekocht. Ook mensen met Tesla’s van oudere bouwjaren komen naar ons toe.” Een van de succesfactoren voor het specialisme is de korte doorlooptijd, vertelt Jan. “Bij Tesla kunnen de wachttijden voor onderhoud behoorlijk oplopen. Hier kunnen klanten binnen twee weken terecht, en onze pakketprijzen zijn scherper.”
Jan Doornenbal is niet verrast dat tot nu toe weinig autobedrijven zich op het elektrische Amerikaanse automerk toeleggen. Dat heeft niet alleen te maken met de omslachtige toegang tot technische data en onderdelen. Binnen de autobranche heerst het vooroordeel dat aan EV-onderhoud niets te verdienen zou zijn.
Vanuit zijn praktijkervaring weet Jan wel beter. “Het is geen geheim dat banden van elektrische auto’s sneller slijten. Door het hoge voertuiggewicht wordt het onderstel zwaarder belast. Het is niet ongebruikelijk dat draagarmrubbers, stuurdelen en aandrijfassen binnen 80.000 kilometer aan vervanging toe zijn. Periodieke inspectie van het koelsysteem van het accupakket is wenselijk omdat de koelvloeistofpompen kunnen zweten of lekken. De remvloeistof en het interieurfilter gaan ook niet eeuwig mee”, somt hij op.
Het remsysteem van een elektrische auto genereert tijdens afremmen elektrische energie die terugstroomt naar de accu. Hoewel de remschijven en remblokken minder snel slijten, blijft preventief onderhoud noodzakelijk, weet Jan Doornenbal. “We zien Tesla’s met 300.000 kilometer waarvan de originele remvoeringen nog 3,5 millimeter dik zijn. Maar minder slijtage betekent niet automatisch dat het remsysteem optimaal werkt. Voor maximale remenergieterugwinning moet alles soepel werken en mogen de remblokken niet blijven hangen. Bij Tesla’s vervangen we minder remdelen, maar remblokken demonteren en schoonmaken, remklauwen gangbaar maken en remvloeistof verversen doen we regelmatig.”
In de praktijk komen reparaties aan het hoogspanningsgedeelte bij Tesla niet of nauwelijks voor. Werkzaamheden aan het 12V-systeem zijn, met inachtneming van de veiligheidsregels, prima zelf te doen, weet Jan. “Het hoogspanningsdeel heeft Tesla goed afgeschermd. In de praktijk hoeven we daar bijna nooit aan te werken. Alleen de aansluiting van de on-board lader gaat weleens stuk. Dat ligt niet aan het onderdeel zelf maar meestal aan de gebruiker, als die het verkeerde type laadstekker probeert aan te sluiten.
”Veruit de meeste onderhouds- en reparatiewerkzaamheden zijn prima in eigen beheer uit te voeren. Alleen voor het inleren van bepaalde componenten schakelt Jan weleens de mobiele servicedienst van Tesla in. “Meestal is het een bliksembezoek. Ze komen langs, maken verbinding met de auto, en zijn binnen een kwartier weer weg.”
Eén van de andere uitdagingen van EV-onderhoud is klanten overtuigen van het nut ervan. “Als je niets aan onderhoud doet, zal dat best een tijd goed gaan. Volgens Tesla heeft het overslaan van het voorgeschreven onderhoud geen invloed op de garantie. Maar dat heeft denk ik vooral met capaciteitsgebrek van de eigen service-organisatie te maken.
Op de lange termijn is onderhoud uitstellen ook bij een EV vragen om problemen. Preventief onderhoud blijft goedkoper dan wachten totdat er iets stukgaat. Want dan wordt het bij een elektrische auto pas echt duur. Zeker wanneer je als eigenaar zelf opdraait voor de kosten. Denk aan een gebruikte elektrische auto die buiten de fabrieksgarantie valt.”
Is een Tesla-specialisme interessant voor het onafhankelijke autobedrijf? Dat hangt vooral van het doel af, is de mening van Jan. “Ik ben er uit liefhebberij mee begonnen. Ik heb mij er in vastgebeten, net zoals ik met storingen doe. Lukt het niet meteen, dan geef ik niet op en probeer ik het via een andere weg.” Bij Auto Totaal Houten komt het leeuwendeel van de werkplaatsomzet uit voertuigen met een verbrandingsmotor. “Maar ik merk dat de aandacht voor elektrische auto’s onder klanten toeneemt.
Met ons specialisme laten we zien dat we klaar zijn voor elektrische mobiliteit. Er komt een vloedgolf aan nieuwe elektrische modellen op de markt en wij zijn er klaar voor. De eerste elektrische Audi e-trons en VW ID’s hebben we al in de werkplaats gehad. Door onze ervaring met Tesla kijken we daar niet meer van op.”
Tesla is geen doorsnee autofabrikant. Alles gaat net een beetje anders dan bij andere automerken. Dat geldt ook voor het bestellen van onderdelen. “Onze vaste grossier, die is aangesloten bij Fource, levert een aantal slijtagedelen voor Tesla’s uit voorraad. Voor andere onderdelen zijn we aangewezen op Tesla zelf. Bestellen doen we via de online onderdelencatalogus van Tesla. Die is gratis toegankelijk. Je moet wel goed opletten dat je onderdelen voor modellen voor de Nederlandse markt bestelt.
Gemiddeld worden de onderdelen binnen drie werkdagen opgestuurd door Tesla Nederland.” Door de langere levertijd moet het team van Auto Totaal Houten goed vooruitplannen. “Onderdelen die we vaak gebruiken, zoals interieurfilters en ruitenwissers, kopen we in grotere hoeveelheden in, zodat we die op voorraad kunnen leggen.” Waar maar raar: originele Tesla-ruitenwisserbladen voor de Model X, gemaakt door Bosch, zijn niet via de eigen grossier leverbaar. “Dat heeft met het patent te maken. We zijn aangesloten bij Bosch Car Service, maar Bosch wisserbladen voor de Model X kunnen we alleen bij Tesla kopen.”
Is een Tesla-specialisme interessant voor het onafhankelijke autobedrijf? Dat hangt vooral van het doel af, is de mening van Jan. “Ik ben er uit liefhebberij mee begonnen. Ik heb mij er in vastgebeten, net zoals ik met storingen doe. Lukt het niet meteen, dan geef ik niet op en probeer ik het via een andere weg.” Bij Auto Totaal Houten komt het leeuwendeel van de werkplaatsomzet uit voertuigen met een verbrandingsmotor. “Maar ik merk dat de aandacht voor elektrische auto’s onder klanten toeneemt.Met ons specialisme laten we zien dat we klaar zijn voor elektrische mobiliteit. Er komt een vloedgolf aan nieuwe elektrische modellen op de markt en wij zijn er klaar voor. De eerste elektrische Audi e-trons en VW ID’s hebben we al in de werkplaats gehad. Door onze ervaring met Tesla kijken we daar niet meer van op.”
Jan Doornenbal groeide op in het autobedrijf van zijn ouders. Na zijn opleiding tot eerste autotechnicus koos hij niet voor een baan in de werkplaats maar in de ICT. Met vijf jaar ICT-ervaring op zak keerde hij terug naar de mobiliteitsbranche. Daar begon hij een eigen werkplaats in een huurpand. In 2007 verhuisde hij naar een nieuwbouwlocatie aan De Bouw in Houten. In 2012 is de werkplaats uitgebreid met een nieuwe diagnose-vleugel met drie werkplekken. Jan werkt samen met een team van twee receptionisten en vijf autotechnici. Het onafhankelijke autobedrijf is lid van BOVAG, aangesloten bij Bosch Car Service en gespecialiseerd in elektronica, diagnose, Tesla’s en andere elektrische voertuigen.